công ty tnhh sản xuất giống thủy sản nam mỹ

Hotline

0978 166 999 0919 971 666

Thức ăn cho nuôi tôm trong tương lai

Mục lục
    Bột cá là một trong những thành phần chính của thức ăn thủy sản, nhưng tốc độ tăng trưởng nhanh của nuôi trồng thủy sản làm cho giá của nó tăng lên đáng kể - tăng từ 500 USD/tấn vào giữa những năm 1990 lên 1.510 USD/tấn vào tháng 5/2018.

    Thức ăn cho nuôi tôm trong tương lai

    nuôi tôm
    Nguồn protein trong thức ăn tôm là vấn đề luôn được chú trọng. Ảnh: Tepbac.

     

    Đánh giá các nguồn protein thay thế bột cá trong thức ăn cho tôm.

    Bột cá và vấn đề sản xuất bền vững

    Bột cá là một trong những thành phần chính của thức ăn thủy sản, nhưng tốc độ tăng trưởng nhanh của nuôi trồng thủy sản làm cho giá của nó tăng lên đáng kể - tăng từ 500 USD/tấn vào giữa những năm 1990 lên 1.510 USD/tấn vào tháng 5/2018.

    Ngành tôm tiêu thụ 31% tổng lượng bột cá được sử dụng trong nuôi trồng thủy sản và chiếm 16% sản lượng thức ăn thủy sản toàn cầu. Nhu cầu đối với bột cá của ngành tôm có khả năng tiếp tục tăng, do sản lượng tôm được dự báo sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030 và điều này có thể dẫn đến giá bột cá tăng 90% và giá dầu cá tăng 70%.

     

    thức ăn tôm thẻ
    Nguồn protein trong thức ăn là vấn đề gây tranh luận trong nhiều năm gần đây. Ảnh: Tepbac.

     

    Thức ăn chiếm hơn 50% chi phí sản xuất tôm và được coi là một trong những thành phần quan trọng nhất đảm bảo cho nuôi tôm thành công và có lãi. Bột cá chứa các axit amin thiết yếu chất lượng cao cùng với sự cân bằng các vitamin và khoáng chất cần thiết đảm bảo năng suất tôm tối ưu, tuy nhiên sự tăng giá và sản lượng không ổn định đã buộc ngành tôm phải tìm kiếm nguồn đạm khác để thay thế.

    Trong hai thập kỷ gần đây, các nghiên cứu đã được thực hiện để tìm ra nguồn protein hoàn hảo thay thế một phần hoặc toàn bộ bột cá trong thức ăn tôm. Lưu ý, một số thành phần được thảo luận trong bài viết này vẫn đang ở giai đoạn đầu và các nghiên cứu thử nghiệm có thể không phải lúc nào cũng thành công khi áp dụng cho sản xuất và thương mại quy mô lớn.

    Các lựa chọn để thay thế bột cá

    1. Bột đậu nành

    Một trong những nguồn protein thay thế được sử dụng phổ biến nhất trong thức ăn thủy sản là bột đậu nành. Do có nguồn cung cấp ổn định và giá cả phải chăng cùng cấu hình axit amin cân bằng và khả năng tiêu hóa tốt. Bột đậu nành được coi là một nguồn protein đáng tin cậy vừa là một sự lựa chọn hợp lý với giá cả phải chăng mà lại có chất lượng tương tự như bột cá.

    Trước đây, bột đậu nành được coi là kém hơn so với bột cá vì hàm lượng khoáng chất thấp và chứa các chất kháng dinh dưỡng làm giảm năng suất tăng trưởng và giảm sự hấp dẫn trong thức ăn tôm. Tuy nhiên, nhiều đổi mới trong công nghệ chế biến thức ăn đã được thực hiện để cải thiện chất lượng bột đậu nành như quá trình lên men, chiết xuất hay thêm các thành phần bổ sung.

     

    thu hoạch đậu nành
    Thu hoạch đậu nành ở Brazil. Ảnh: Aamanecerrural

    Một nghiên cứu vào năm 2018 cho thấy bột đậu nành lên men có khả năng tiêu hóa tốt hơn, giảm các chất kháng dinh dưỡng. Nó có thể được sử dụng để thay thế tới 253,6 g/kg bột cá trong khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng mà không ảnh hưởng xấu đến tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn. Trong khi đó, có báo cáo rằng protein cô đặc của đậu nành có thể thay thế tới 75% bột cá trong khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng mà không có sự khác biệt đáng kể trong việc sử dụng thức ăn hoặc tỷ lệ sống và không có tác động tiêu cực đến tăng trưởng.

    Một nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sự kết hợp của các nguồn protein thực vật và động vật có thể được sử dụng để thay thế hoàn toàn bột cá ra khỏi khẩu phần ăn của tôm thẻ. Vào năm 2020, một nghiên cứu cho thấy rằng việc thay thế một phần hoặc hoàn toàn các nguyên liệu biển bằng bột đậu nành lên men, kết hợp với bột gia cầm vẫn đảm bảo tỷ lệ sống và hiệu suất tăng trưởng ở tôm thẻ chân trắng L. Vannamei.

    2. Bột phụ phẩm gia cầm

    Nguồn protein động vật cũng đã được thử nghiệm sử dụng như một chất bổ sung cho bột đậu nành trong nỗ lực tăng tỷ lệ thay thế bột cá. Bột chế biến từ gia cầm là một trong những nguồn protein động vật phổ biến nhất vì có sẵn với số lượng lớn và chứa hàm lượng protein thô cao, hàm lượng axit amin cân bằng và kích thích cảm giác ngon miệng.

    Trước đây người ta lo ngại sự thay đổi trong chất lượng của bột từ phụ phẩm gia cầm sẽ dẫn đến thiếu các axit amin thiết yếu và khả năng tiêu hóa. Cải tiến công nghệ đã được thực hiện để giải quyết những thách thức với sự kiểm soát thời gian và nhiệt độ trong quá trình chế biến.

    quy trình chế biến gia cầm
    Nhiều cải tiến đã được thực hiện để cải thiện chất lượng bột phụ phẩm gia cầm. Ảnh: Connect Poultry

     

    Trong số các thành phần làm từ gia cầm khác nhau, bột phụ phẩm gia cầm (PBM) là một trong những loại được sử dụng phổ biến nhất trong công thức thức ăn chăn nuôi, bao gồm các bộ phận đã được làm sạch của gia cầm như đầu, cổ, chân và trứng chưa phát triển... Bột phụ phẩm gia cầm chứa thành phần dinh dưỡng tương tự như bột cá và thích hợp để sử dụng thay thế bột cá trong khẩu phần ăn của tôm. Với ưu điểm là khả năng tiêu hóa tốt, chứa hàm lượng protein thô cao hơn với các axit amin cân bằng và không có các yếu tố kháng dinh dưỡng.

    Một thí nghiệm đã cho thấy khi bổ sung bột phụ phẩm gia cầm vào thức ăn tôm không có sự khác biệt về tỷ lệ sống với sử dụng bột cá bột cá. Tôm được nuôi với 30% - 50% bột phụ phẩm gia cầm có tốc độ tăng trưởng cao nhất. Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy có tới 70% bột cá có thể được thay thế bằng bột phụ phẩm gia cầm mà không có tác động tiêu cực đến các chỉ số hiệu suất chính (tăng trưởng, tỷ lệ sống và FCR). Một nghiên cứu sâu hơn cho thấy rằng bột phụ phẩm gia cầm có thể thay thế tới 80% bột cá trong khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng L. vannamei.

    3. Protein đơn bào

    Bột protein đơn bào (SCP) được sản xuất từ các vi sinh vật đơn bào như nấm men, vi khuẩn và vi tảo. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng bột protein đơn bào là một sự thay thế đầy hứa hẹn cho bột cá và dầu cá do hàm lượng protein cao với đầy đủ lipid, vitamin, khoáng chất và axit nucleic. Hàm lượng protein thô trong mỗi bột protein đơn bào dao động từ 50% - 83% đối với vi khuẩn, 30% - 70% đối với nấm men và 45% - 73% đối với vi tảo.

    Trong những năm qua, một số nghiên cứu đã cho thấy nấm men và vi khuẩn có thể được sử dụng làm chất phụ gia hoặc thay thế bột cá trong thức ăn của tôm. Một nghiên cứu vào năm 2015 cho thấy có thể thay thế tới 45% bột cá trong thức ăn của tôm thẻ với chiết xuất nấm men mà không có bất kỳ tác động tiêu cực nào đến tăng trưởng và khả năng tiêu hóa.

     

    Methylobacterium
    Chủng vi khuẩn Methylobacterium. Ảnh: University of Idaho.

     

    Một thí nghiệm vào năm 2017 chỉ ra rằng vi khuẩn Methylobacterium extorquens có thể được sử dụng thay thế bột cá trong khẩu phần ăn của tôm thẻ ở mức 50% - 100% mà vẫn duy trì tăng trưởng và FCR. Một nghiên cứu vào năm 2019 cho biết 4% bột protein đơn bào từ vi khuẩn Corynebacterium amoniagenes có thể thay thế tới 20% bột cá trong khẩu phần ăn của tôm sẽ đem lại tăng trọng tương tự.

    4. Bột côn trùng

    Trong những năm gần đây, côn trùng đã trở nên phổ biến như một chất thay thế 1 phần hoặc thay thế toàn bộ bột cá trong thức ăn tôm vì hàm lượng và chất lượng dinh dưỡng và hiệu quả sử dụng thức ăn tuyệt vời cùng những lợi ích sức khỏe mang lại cho các loài nuôi. Bột côn trùng rất giàu axit amin, lipid, vitamin và khoáng chất và khả năng kích thích miễn dịch ở các loài động vật thủy sản khác nhau. Hầu hết bột côn trùng đều chứa hàm lượng protein thô cao từ 40% - 63% và những con số này còn cao hơn đối với các bữa ăn côn trùng đã khử chất béo, có tới 83% protein thô.

    Trên tôm nuôi, nhiều thí nghiệm đã được thực hiện bổ sung sâu sữa, tằm, ấu trùng ruồi và ruồi lính đen vào khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng đã đem lại thành công đáng kể. 

     

    ấu trùng ruồi lính đen

    Bột côn trùng, đặc biệt là ruồi lính đen nổi lên như một nhân tố mới cho protenin thủy sản. Ảnh: GEBIO

     

    Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng bột sâu sữa có thể được sử dụng để thay thế tới 50% bột cá trong khẩu phần ăn của tôm với hiệu suất tăng trưởng tối ưu và không có bất kỳ tác dụng phụ nào. Đối với tằm, một thí nghiệm trên bột tằm đã khử chất béo chỉ ra rằng nó có khả năng thay thế 75% bột cá trong khẩu phần ăn của tôm mà không ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng. Nhiều nghiên cứu về bột ruồi lính đen (BSF) cho thấy rằng nó có thể thay thế thành công bột cá tới 25% để đạt hiệu suất tối ưu mà không có tác động bất lợi đến tăng trưởng của tôm. Tuy nhiên, bữa ăn bột ruồi lính đen đã khử chất béo cho kết quả hứa hẹn hơn, với một nghiên cứu vào năm 2021 báo cáo hiệu suất tăng trưởng và khả năng miễn dịch cao trên tôm được nuôi bằng 60% bột bột ruồi lính đen đã khử chất béo.

    Mặc dù có những kết quả đầy hứa hẹn, những lựa chọn thay thế này không phải là không có những thách thức riêng. Tuy nhiên những nghiên cứu này đã cho thấy có rất nhiều ví dụ về các nguồn protein thay thế bột cá đầy hứa hẹn trong tương lai nơi thức ăn tôm chất lượng có thể có giá cả phải chăng, sẵn có và bền vững hơn.

    Nguồn: Alune, Shrimp feeds of the future, The Fish Site, 02/09/2021.

    Tin liên quan
    Thảo dược điều trị bệnh phân trắng ở tôm

    Thảo dược điều trị bệnh phân trắng ở tôm

    Ngày 09/11/2022
    Dựa trên nghiên cứu và khảo sát thực tế, một nhóm nghiên cứu từ Ấn Độ đã giới thiệu năm loại thảo dược có thể phòng ngừa bệnh và hỗ trợ điều trị phân trắng trên tôm...
    Phát triển thủy sản trên Tây Nguyên

    Phát triển thủy sản trên Tây Nguyên

    Ngày 25/02/2021
    Năm 2017, anh Thành thử nuôi tôm càng xanh trong ao cá, do chưa có kinh nghiệm nên hai vụ tôm đầu tiên anh bị thất bại. Không nản lòng, anh tiếp tục thực hiện mong muốn của mình. Năm 2019, anh Thành mua thêm 30.000 con tôm giống càng xanh về nuôi. Lần này, tôm sinh trưởng và phát triển tốt hơn, cuối vụ, gia đình anh thu được hơn 200 kg tôm càng xanh, lãi gần 30 triệu đồng…
    Ninh Thuận: Nhiều mặt hàng thủy, hải sản tăng giá sau Tết

    Ninh Thuận: Nhiều mặt hàng thủy, hải sản tăng giá sau Tết

    Ngày 25/02/2021
    Tại Ninh Thuận, sau những ngày nghỉ Tết Nguyên đán Tân Sửu, giá nhiều mặt hàng thủy, hải sản tại các chợ cá, bến cảng tăng từ 10 – 15% nhưng vẫn hút hàng do sức tiêu thụ của người dân, khách du lịch tăng cao.
    Lộ trình mới cho ngành tôm bền vững

    Lộ trình mới cho ngành tôm bền vững

    Ngày 25/02/2021
    Kế hoạch chi tiết về chuỗi cung ứng tôm trong tương lai là một thách thức đối với các doanh nghiệp mua bán, sản xuất hoặc thu lợi từ tôm nuôi để đạt được những điều sau đây vào năm 2025: Đảm bảo truy xuất nguồn gốc của tôm nuôi và các thành phần thức ăn được sử dụng; không chuyển đổi các hệ sinh thái tự nhiên cấp sau năm 1999; giảm 30% việc sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên cần thiết để sản xuất cả tôm và thức ăn; đảm bảo quyền con người và quyền lao động trong toàn bộ chuỗi giá trị; yêu cầu báo cáo minh bạch để theo dõi tiến trình đạt được các mục tiêu này.
    Phòng tránh bệnh đường ruột trên tôm

    Phòng tránh bệnh đường ruột trên tôm

    Ngày 09/11/2022
    Các bệnh liên quan đến đường ruột khá phổ biến trong nuôi tôm công nghiệp hiện nay. Nếu không chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây hại cho tôm và làm giảm năng suất, ảnh hưởng đến sự thành công của vụ nuôi...
    Thận trọng các bệnh phổ biến trên tôm mùa nóng

    Thận trọng các bệnh phổ biến trên tôm mùa nóng

    Ngày 09/11/2022
    Mùa hè, nhiệt độ lên cao và cũng hay xuất hiện những cơn mưa rào bất chợt là những yếu tố bất lợi làm xuất hiện những bệnh nguy hiểm cho tôm nuôi...
    Phòng, trị các bệnh trên mang tôm

    Phòng, trị các bệnh trên mang tôm

    Ngày 09/11/2022
    Các bệnh liên quan đến mang thường gặp ở tôm nuôi, đặc biệt là trong điều kiện ao nuôi không tốt. Những bệnh này ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả kinh tế, có thể gây chết tôm. Vì thế, việc phòng trị bệnh là vấn đề cấp thiết đối với người nuôi...
    Chẩn đoán và điều trị bệnh phân trắng

    Chẩn đoán và điều trị bệnh phân trắng

    Ngày 09/11/2022
    Trong thực tế, có rất nhiều lý do gây ra bệnh phân trắng ở tôm. Do đó, việc chuẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh để từ đó đưa ra phương án xử lý và điều trị thích hợp là quan trọng nhằm giảm thiểu thiệt hại nhất cho người nuôi...
    Xử lý bệnh phát sáng ở tôm

    Xử lý bệnh phát sáng ở tôm

    Ngày 09/11/2022
    Nguyên nhân Trong ao có sự hiện diện của tảo roi: Tảo roi và một số loại tảo giáp làm giảm ôxy hòa tan trong nước, tiết ra chất độc gây bệnh cho tôm, làm tôm giảm ăn và chậm tăng trưởng. Ngoài ra, còn làm một số loại tảo có lợi cho tôm không phát triển được. Khi tảo roi phát triển mạnh sẽ gây ra hiện tượng phát sáng ở mặt ao nuôi....
    Xử lý ao nuôi bị bệnh đốm trắng

    Xử lý ao nuôi bị bệnh đốm trắng

    Ngày 09/11/2022
    Bệnh đốm trắng do virus gây ra trên tôm đến nay chưa có phương pháp chữa trị đặc hiệu. Do đó, người nuôi cần có các biện pháp xử lý, tiêu hủy, cách ly kịp thời để ngăn chặn sự lây lan và giảm thiệt hại....
    Zalo
    Mess
    Map
    Hotline
    0978 166 999 0919 971 666